4 Praktische tips om een veilige werkomgeving te creëren

Een veilige werkplek heeft een positieve impact op hoe mensen zich voelen en hoe creatief zij zijn. Mensen durven en kunnen zeggen en doen wat zij willen, zonder daar straf voor te krijgen. Het creëren van zo’n veilige werkomgeving is meer dan het afwerken van een lijstje. Lees snel onze 4 praktische tips.

Veilige werkomgeving creëren

De krantenkoppen staan er vol mee de laatste tijd: Grensoverschrijdend gedrag. Of het nou een voetbalclub is, een Nederlandse universiteit, een twitterende CEO, ministerie of tv programma, gedrag op de werkvloer dat niet door de beugel kan, wordt gelukkig steeds meer aan de kaak gesteld. Maar wat kun je doen als organisatie om dit te voorkomen en een veilige werkomgeving te cultiveren die uitgaat van de talenten van mensen en inzichten van anderen aanmoedigt?

Een van de belangrijkste elementen is het signaleren van bepaalde routines en gedragingen die moeten worden versterkt of losgelaten om een veilige werkplek te creëren.

Een veilige werkomgeving: 4 tips voor meer veiligheid op de werkvloer

1. Het begint met mensen: psychologische veiligheid

Organisaties zijn plekken waar mensen samenkomen om mooie dingen te bouwen. Hierbij is er een collectief doel om bijvoorbeeld iets neer te zetten, de wereld te veranderen of zelfs te verbeteren. Denk hierbij bedrijven die een duidelijke missie en visie hebben neergezet om de wereld te verbeteren. Je hebt vast wel een paar bedrijven of merken waar je aan kan denken waar je graag voor zou willen werken. In deze context komen mensen samen om een organisatie te vormen. 

Iets wat wij in de afgelopen jaren veel hebben onderzocht binnen Human Insight is de kwaliteit van interactie tussen groepen mensen. Oftewel, hoe goed zijn de interacties tussen teams die aan iets werken? 

Wat wij zagen is dat wij middels assessment goed in kaart kunnen brengen wat de individuele verschillen zijn in denkstijlen en hoe men omgaat met het managen van complexe vraagstukken. Maar in onze interventies met verschillende groepen mensen merkten wij dat er nog iets ontbrak aan de kwaliteit van interactie: psychologische veiligheid

Wat wij hiermee bedoelen is de mate waarop er een veilige werkplek gecreëerd wordt waarbij individuen hun mening en of feedback kunnen geven aan anderen zonder bang te hoeven zijn voor een reprimande van anderen.

De 4 elementen van van een veilige werkomgeving

Een vorm van (1) betrokkenheid, onderdeel zijn van de conversatie, (2) het is een omgeving waarin fouten gemaakt mogen worden en gezien worden als een leerproces, (3) mensen kunnen en mogen op basis van hun eigen kennis een contributie leveren binnen een team proces/overleg en (4) kritische geluiden die de status quo uitdagen worden aangemoedigd om het probleem van alle hoeken te belichten. 

Deze indicatoren zijn goed om in het achterhoofd te houden voor je eigen werk. Stel jij jezelf eens de vraag of je al deze 4 aspecten kunt afvinken bij de gesprekken die je hebt met je team of organisatie. Belangrijk is wel dat de context waarin input gevraagd wordt erg belangrijk is. Het gaat hier bijvoorbeeld niet om een groepsdialoog om te bepalen wie de toner van de printer gaat vervangen.

2. Bewustwording: De verschillende fases van psychologische veiligheid

Gelukkig is het aspect psychologische veiligheid niet nieuw. Naar deze term werd in de jaren 50 al gerefereerd. En er is door de auteur Timothy Clark ook onderzoek verricht naar de verschillende fases van veiligheid op de werkvloer en hoe hiermee om te gaan (zie afbeelding 1).

Psychologische Veiligheid model
Illustratie van de fases van Psychologische Veiligheid (Afbeelding 1)

In het kort linkt het sterk naar de 4 eerder genoemde elementen, maar hierin kun je vragen op welk niveau jouw team of organisatie wellicht te kort schiet of zichzelf in kan ontwikkelen. 

Op basis van deze 4 stappen kun je voor jezelf een analyse maken op groeps- of op organisatieniveau en kijken waar het goed of fout gaat. En ja, als je ‘vast’ zit in een bepaalde fase, dan kun je je uiteraard ontwikkelen om hier iets aan te doen, maar hiervoor is wel bereidwilligheid nodig van alle betrokken deelnemers.

Plan direct een meeting voor meer informatie

Ook een veilige werkomgeving creëren? Plan een vrijblijvende 30 minuten durende call in om te kijken hoe wij je daarbij kunnen ondersteunen. Plan een afspraak wanneer het jou het beste uitkomt. 

3. Inzichten in de Status Quo

Het heeft voor groepen mensen bijzonder veel waarde om inzichtelijk te krijgen waar ze eigenlijk staan op dit moment. Iedereen voelt wel waar bepaalde samenwerkingen wat minder of beter gaan en zijn op zoek naar praktische handvatten om hiermee aan de slag te gaan. 

Om deze reden hebben wij in de afgelopen jaren een tool ontwikkeld genaamd Kwaliteit van Interactie (Quality of Interaction) die een objectieve meting maakt van de huidige omgeving, maar ook bevraagt hoe mensen het in de gewenste omgeving zouden willen zien.

Deze inzichten gekoppeld aan praktische oefeningen met teams zorgt voor een actie-georiënteerde aanpak. Het team kan benoemen waar het soms spaak loopt en bespreekt samen wat hieraan gedaan kan worden. Zo wordt er een proces gecreëerd waarin iedereen actief meewerkt aan een veilige werkomgeving.

Onderzoek op basis van de Kwaliteit van Interactie hebben wij in samenwerking met associates van London Business School, David Lewis en Ashridge Business School, Alison Reynolds weten te publiceren in Harvard Business Review.

Mensen hebben op basis van de inzichten een goed framework en belangrijker nog, er wordt een proces gefaciliteerd om consensus te vinden en de verschillende belevingen en inzichten van teamleden te bespreken met elkaar. Bonus van dit proces is dat er wederzijds begrip ontstaat en er een gemeenschappelijke taal is om met elkaar te praten en te sturen op bepaald gedrag dat men wil laten zien om naar de gewenste omgeving te komen.

The Two Traits of the Best Problem-Solving Teams (ENG)

Hoe mensen ervoor kiezen zich te gedragen, bepaalt de kwaliteit van de interactie en de opkomende cultuur. Leiders moeten niet alleen nadenken over hoe ze zullen handelen, maar, net zo belangrijk, hoe ze niet zullen handelen. Ze moeten nutteloze gedragspatronen verstoren en ontwrichten en zich inzetten voor het opzetten van nieuwe routines. Lees hier het onderzoek in samenwerking met David Lewis en Alison Reynolds.
4. Routines en gedrag

Een van de belangrijkste elementen in het cultiveren van veilige werkomgevingen is het signaleren van bepaalde routines en gedragingen die contraproductief of zelfs destructief kunnen zijn voor veiligheid op de werkvloer.

Hiervoor zien wij dat het aankaarten van bepaalde routines, gedragingen en elementen van beloning bijzonder belangrijk zijn in het cultiveren van een veilige omgeving. Immers, psychologische veiligheid komt te voet en gaat te paard. Er hoeft maar één leidinggevende tijdens een meeting een denigrerende opmerking te maken naar een teamlid die de rest van het gesprek zal domineren. Dus hoe kan je hier als persoon op sturen? Hiervoor maken wij binnen Human Insight gebruik van het werk van Charles Duhigg die onderzoek heeft gedaan naar de Habit Loop, zie afbeelding 2. 

Hierin zien wij dat er bepaalde Habit loops kunnen plaatsvinden op 2 niveaus:

Samen kun je met je teamleden de verschillende Habit loops in kaart brengen die zorgen voor conflicten en identificeren welke Habit loops juist zorgen voor een prettige samenwerking en een veilige werkomgeving. 

Hierna kan een praktisch actieplan opgesteld worden om iets te doen aan de Habit loops die contraproductief werken. Daarnaast adviseren wij om dit herhaaldelijk te blijven toetsen omdat nieuwe routines en gedragingen weer kunnen leiden tot andere ongewenste Habit loops.

Habit Loop
De Habit Loop (Afbeelding 2)

Conclusies en praktische vervolg stappen

Zoals eerder is aangegeven, begint het creëren van een veilige werkomgeving met mensen. De afspraken die wij met zijn allen maken over welk gedrag gewenst en ongewenst is, zijn een duidelijke richtlijn die groepen en teams kunnen gebruiken om goed samen te werken.

Daarnaast biedt het ook een duidelijke consensus voor mensen wanneer er iemand over een bepaalde grens heen gaat. Als iemand bewust of onbewust een grens overschrijdt, dan is adequaat signaleren en in dialoog gaan de volgende stap. Dit vraagt vaak een persoonlijke aanpak met de personen waar iets is voorgevallen en een dialoog om dit samen op te lossen.

Aan de andere kant van het spectrum zit uiteraard het tolereren van bepaald gedrag, wat ervoor zorgt dat ongewenste Habit loops ontstaan en in stand worden gehouden die de kwaliteit van interactie tussen mensen ernstig aantast. Het creëren van en sturen op psychologische veiligheid is overigens niet iets wat van de ene op de andere dag ontstaat. Het ontwikkelt zichzelf naarmate er wordt geïnvesteerd in omgevingsfactoren die de organisatie belangrijk acht in de vorm die wij hebben benoemd in punten 1 tot en met 4.

Door deze punten te blijven toetsen bij medewerkers en feedback te vragen vanuit de organisatie kan de organisatie sturen op de input van haar medewerkers. En deze dialoog is nodig om de veiligheid binnen een organisatie te waarborgen.

Creëer ook een veilige werkomgeving

Het werken aan een veilige werkomgeving is een langdurig proces. Wil je weten wat wij voor jouw organisatie of team kunnen betekenen?

Neem contact met ons op via het contactformulier, info@human-insight.com of bel naar +31 (0)85 8229827.

Uitgelicht

360 graden feedback tool | AEM-Cube
Blog

Hoe werkt een 360 graden feedback tool?

Wat is 360 graden feedback? Wat zijn de voordelen? Dit en hoe je kunt starten met 360 graden feedback assessments lees je in deze blog.

Lees blog
Positieve Psychologie en Leiderschap
Blog

De rol van positieve psychologie

Positieve psychologie speelt een grote rol in het realiseren van succes voor leiders. Maar waarover gaat het en wat zijn de kenmerken van positieve psychologie? Lees het hier.

Lees blog
Werk-privé balans verbeteren
Blog

Werk-privé balans verbeteren

Jouw werk-privé balans heb je zelf in de hand. Hoe je jouw eigen werk-privé balans kunt verbeteren, dat leggen we je uit in dit artikel.

Lees blog

Deel deze blog:

Neem contact met ons op

Weten wat wij voor jou en/of je organisatie kunnen betekenen? Stel hier je vraag en wij nemen zo snel mogelijk contact met je op. 

Neem contact met ons op

Weten wat wij voor jou en/of je organisatie kunnen betekenen? Maak direct een afspraak of vraag een vrijblijvende offerte op. Wij staan voor je klaar!

Neem contact met ons op

Weten wat wij voor jou en/of je organisatie kunnen betekenen? Maak direct een afspraak of vraag een vrijblijvende offerte op. Wij staan voor je klaar!